Tag: duurzaamheid

Niets is wat het lijkt, als je maar goed kijkt

Voorzitter,

“Niets is wat het lijkt, als je maar goed kijkt”

Het jaar 2020 wordt bijna afgesloten, we praten vandaag alweer over het komende jaar : de ontwerpbegroting voor 2021. Velen zullen het met elkaar eens zijn, 2020 is een jaar om snel af te sluiten.

De voorliggende ontwerpbegroting ziet er goed uit. Hij is goed leesbaar en dat is een compliment waard. In vergelijking met andere gemeenten lijkt Lingewaard voorlopig zonder al te grote ongelukken door de crisis te komen. De ingeslagen weg op met name het sociale domein stemt ons als D66 gerust. Er worden grote stappen gemaakt die leiden tot een structurele verbetering voor de betrokkenen, maar ook voor onze begroting.

Op het vlak van duurzaamheid wordt hard gewerkt en Lingewaard lijkt op koers te liggen om te voldoen aan de doelstellingen voor  de komende jaren. Daarnaast zetten we nog steeds fors in op de bouw van nieuwe woningen.

Maar….niets is wat het lijkt.

In de afgelopen cyclus spraken we over de kostenraming van de nieuwe accommodatie aan de Polseweg, die zeer fors was overschreden. Ook voor het centrum van Huissen gaan we opnieuw spreken over de Aloysiuslocatie. En alleen al praten lijkt een dure bezigheid, het prijskaartje loopt alsmaar op en het einde lijkt ook hier zeker niet inzicht. Voor de coalitie lijkt het hebben van een nieuwe raadszaal in Bemmel nog steeds niet genoeg. We moeten als raad ook kunnen vergaderen in Huissen, “we moeten in contact blijven met de stemmers” is het argument. Voorzitter, gaan we dan nu vergaderplekken realiseren in alle kernen? D66 hoop van harte dat we ons als raad niet zullen gedragen als Rupsje Nooitgenoeg.

Welke financiële nachtmerries zitten er nog meer verscholen in de begroting?

De bochten in de Karstraat liggen er zolang men zich kan herinneren,  maar ze moeten nu wat verflauwd worden. Ook hier zien we een verdubbeling van de kosten tot nu toe. En let op, tot nu toe betekent hier niets anders dan slechts het praten over de uitvoering. De werkelijke uitvoering gaat nog lang duren, want ja, die huizen die daar staan, daar was even geen rekening mee gehouden. D66 ziet dit project echt niet langer als verantwoord. We dienen dan ook een motie om te stoppen met dit geldverslindende project. Wij hebben ook een voorstel dat echt iets gaat betekenen voor de verkeersveiligheid en leefbaarheid van Huissen: we dienen een tweede motie in, waarin we een knip voorstellen voor het zware verkeer dat Huissen gebruikt als doorgaande route.

Voorzitter,

Door het toenemen van verkeersbewegingen ziet D66 ook de problemen groeien… De wegen worden drukker en drukker. Dat vraagt om integrale afwegingen voor de langere termijn. We zullen vol moeten inzetten op de ontsluiting, maar vooral ook moeten blijven kijken naar de juiste oplossingen. Openbaar vervoer is nog steeds verre van ideaal en wordt vaak laat of niet voorzien bij nieuwe wijken. De fiets is voor korte afstanden nog steeds hét transportmiddel, zeker nu veruit de meeste fietsen die verkocht worden elektrisch zijn.

Herkent het college deze problematiek? Hoe voorkomen we dat we blijven dweilen met de kraan open?

Het COVID virus heeft de vorige crisis uit de kranten en journaals verdrukt. Door de grote hoeveelheid stikstof die we in Nederland uitstoten lagen in het begin van dit jaar veel plannen plots stil. Dat probleem is verdrongen uit het nieuws, maar is daarmee allerminst opgelost. 

Zoals veel van de plannen van het college is het doel om te “bouwen, bouwen en bouwen” voorlopig nog vooral een toekomstwens. Dat terwijl het zo goed als onmogelijk is om voldoende woningen te realiseren voor de vraag uit de markt. Je zal maar starter of een jonge doorstromer zijn. Wie moet je dan de schuld geven van het gebrek aan betaalbare woningen in Lingewaard? Stikstof? Of toch maar de coalitie onder leiding van de VVD die gewoon stug blijven volharden in  het bouwen van veel te weinig betaalbare woningen. Voorzitter, ik wijs ter onderbouwing nog maar eens naar Driegaarden, slechts 36% betaalbaar. Een Lingewaardse belofte is toch het hemd der dwazen, zo blijkt.

Zoals gesteld ziet D66 stappen gezet worden op het vlak van duurzaamheid. De opwek van hernieuwbare energie lijkt zich blijvend positief te ontwikkelen. Laten we hopen dat de volstrekt onrealistische verhouding tussen zon en wind in het RES 1.0 ook duurzaam is gewijzigd.

Maar de opgave is groot en we zijn er nog lang niet. 

De circulaire economie zal zich de komende jaren verder moeten ontwikkelen. Is Lingewaard daar voldoende op voorbereid? Gaan we dus inzetten op kortere ketens en afstanden of blijven we hopen op de komst van meer en meer megalomane blokkendozen die het zicht op onze kernen en landschap definitief doen verdwijnen? En durven we allerlei vormen van duurzaamheid het komend jaar ook te verwoorden in een heldere, niet mis te verstane Omgevingsvisie? 

Voor ik kom tot mijn afronding wil ik me graag nog richten op uw taken voor de tijdelijke maatregelen voor de bestrijding COVID 19.

In de Tweede Kamer is onlangs een amendement aangenomen, waarmee de verantwoording van maatregelen achteraf dient te worden afgelegd aan de gemeenteraad door het uitbrengen van een verslag en het beantwoorden van de vragen.

Wat D66 betreft een meer dan welkome aanvulling. De raad is hierdoor meer betrokken. Onze verwachting is dat we nog wel een tijdje te maken hebben met de gevolgen van het virus. Daarom doe ik hierbij de oproep aan u als voorzitter, aan de agendacommissie en aan ons allen hier als raad om deze verantwoording voor de komende periode als een vast agendapunt op te nemen. Alleen samen krijgen we corona onder controle!

(geen) Biomassa in Lingewaard

De natuur staat onder druk. De bouw ligt stil. En de wooncrisis verergert, waardoor duizenden mensen geen woning kunnen vinden in de buurt van hun familie, vrienden of werk. Het land staat stil.

D66 wil de klimaatambities waarmaken, voor de volgende generaties met echt netto minder CO2 uitstoot. Om dit te verwezenlijken zitten we landelijk in het kabinet en zetten we ons lokaal met evenveel passie in op dit thema. We zijn dat verplicht aan al die mensen die de straat op gaan. Vele jongeren die zich druk maken over hun toekomst en voor betere luchtkwaliteit en gezondheid.

D66 wil dat schone energie voor iedereen makkelijk en goedkoop wordt. We willen daarom schone energie bevorderen, en vervuilende juist afremmen. De toekomst is aan schone energie en je ziet dat veel bedrijven hier ook al voor kiezen. 

Biomassa wordt vaak genoemd als een bron van duurzame energie of tenminste als overgangsbrandstof op weg naar een klimaatneutrale energieopwekking 

D66 is ook heel kritisch op biomassa, wij investeren liever in de ontwikkeling van echt schone technieken. We hebben immers de beschikbare duurzame biomassa straks hard nodig voor industrie en chemie, van reststromen van hout kun je bioplastics maken, biobrandstoffen voor het zware transport en zelfs asfalt! Lignine, de houtstof waaraan bomen en struiken hun stevigheid van hebben, blijkt kansrijk om asfalt van te maken.  

Biomassa wordt nu vooral gepland voor warmtenetten: dat moeten we echt voorkomen, want voor warmte zijn de uitstoot-resultaten nog ongunstiger. Kleine biomassacentrales zijn schadelijker, is iedereen wel over eens, zwembaden kun je ook met zonnepanelen icm een warmtepomp verwarmen. Nu bestaat ongeveer 75 procent van de duurzame energie die in Nederland wordt opgewekt uit biomassa. Dat aandeel moet wat D66 betreft in de toekomst worden verlaagd omdat biomassa op de lange termijn geen goede oplossing is om klimaatverandering tegen te gaan.

De Europese kolencentrales zijn al in 76% van de gevallen verlieslijdend zo zegt CarbonTracker, een denktank die de impact van klimaatverandering op financiële markten onderzoekt. In totaal zullen kolencentrales in 2019 een verlies draaien van ruim 3 miljard euro, concludeert Carbon Tracker. Voor bruinkoolcentrales zijn de vooruitzichten zelfs nog slechter. De oorzaken: ‘Een combinatie van hoge emissiehandels-prijzen, lage gasprijzen en sterke competitie van wind en zon.’

Op basis van de reeds afgegeven beschikkingen is de verwachting dat in 2020 ongeveer 723 miljoen euro aan SDE+-subsidie zal worden betaald voor biomassa-projecten, op een totaal van ruim 1,6 miljard euro aan SDE+-subsidie. De subsidie voor biomassa kunnen we beter gebruiken om echt schone energie waarmee je huizen kunt verwarmen snel betaalbaar te maken. Elke duurzaamheidsadviseur adviseert om je huis eerst te isoleren. Dat levert energiebesparing, en biedt comfort. Dat kun je combineren met een warmtenet met als voeding: oppervlaktewater, restwarmte datacenters, zonnethermie of geothermie. Daar kan subsidie bij helpen, zoals we zien bij zonnepanelen en windmolens. Er liggen volop kansen: betere opslagtechnieken en zonnepanelen op water.

Dat is veel te groot deel voor bron die word genoemd als ‘transitiebrandstof’. Als je daarbij bedenkt dat volgens planning zon en wind geheel zonder subsidie onze energie kunnen leveren komt de verhouding zelfs nog slechter uit.

Laten we dat voorkomen, D66 Lingewaard wil geen medewerking verlenen aan de realisatie van kleine biomassa centrales. Wij zetten in op echt duurzame energie.

Algemene beschouwingen D66 Lingewaard

Voorzitter,

Ik wil mijn bijdrage graag beginnen met een kort verhaal wat ik onlangs tegen kwam op internet. 

Het is een verhaal over aan de slag gaan met een doel. Maar het is ook een verhaal over samenwerken, of eigenlijk: niet samenwerken en zonder omkijken werken aan eigen voornemens en ideeën.

Het is een verhaal over een jaguar en een hert.

Het is al lang geleden, dat het hert niet meer op de grond wilde slapen, maar besloot om een hut voor zich te bouwen. Hij zocht een mooie, zonnige plaats aan de rand van het oerwoud, niet ver van een drinkplaats en hij sleepte stenen, boomstammen en rijshout bij elkaar. Overdag werkte hij vlijtig en ’s nachts sliep hij als een marmot.

Op een nacht kwam de jaguar toevallig voorbij. “Kijk eens aan, hier zou ik mooi een hut kunnen bouwen; hout en stenen liggen voor me klaar!”

De jaguar was niet lui, nog in dezelfde nacht ging hij aan de slag. Tot aan de ochtendschemer werkte hij en toen zijn ogen dicht vielen, ging hij in het hoge gras liggen.

De jaguar was nog maar nauwelijks gaan liggen of het hert ontwaakte. Hij vertrouwde zijn ogen niet, toen hij het huis zag, dat al voor de helft klaar was.

“Vannacht heeft me vast en zeker de goede geest geholpen,” zei het hert en begon met hernieuwde vreugde weer aan het werk.

Zo ging het verder: het hert bouwde overdag, de jaguar ’s nachts en allebei dachten ze, omdat ze het van elkaar niet wisten, dat de goede geest hen hielp.

Op een dag was het gebouw klaar en het hert trok er in. De hele dag keek hij trots met opgeheven hoofd uit het raam en vertelde iedereen die voorbijkwam in hoe korte tijd hij dat allemaal gemaakt had.

Maar ’s avonds kwam de jaguar. “Wat doe je in mijn huis?” mopperde hij.

“Hoezo, jouw huis? Ik heb er overdag aan gebouwd en ’s nachts heeft de goede geest me geholpen,” zei het hert.

“Ho-ho-ho, die goede geest was ik!” riep de jaguar en nijdig voegde hij er aan toe: “Ik heb ook aangenomen dat de goede geest me geholpen had.”

Na lang heen en weer gepraat besloten ze samen in het huis te wonen, hoewel ze geen van tweeën met deze oplossing tevreden waren en ieder van hen een plan maakte om de ander te slim af te zijn.

En toen kregen ze allebei de zelfde gedachte…

De jaguar doodde een jong hert, nam het op zijn rug en sleepte het mee naar huis, om zijn medebewoner af te schrikken. Daar aangekomen wachtte hem echter zelf een onaangename verrassing: voor de vuurplaats lag een jonge jaguar en daarnaast stond het hert.

“Heb jij dat jong ge-ge-dood?” stotterde de jaguar geschrokken.

“Dat heb ik gedaan! Wist je niet dat ik het liefste jonge jaguars eet?” vroeg het hert, maar op dat moment zag hij de buit van de jaguar. Hij trok zijn kop in, sprong op en rende weg, zonder ook maar één keer om te kijken. Dat had hij juist wel moeten doen! Dan had hij gezien, hoe de jaguar hetzelfde deed en de andere kant op rende…

Voorzitter,

het voorlezen van dit verhaal is niet slechts bedoeld om de rol van wethouder Witjes over te nemen in haar rol als voorleesmoeder van dit college. Dit verhaal gaat over samenwerken. Het gaat ook over hoe samenwerken soms lijkt op langs elkaar heen werken. 

De collega raadsleden hier in de zaal, de leden van het college en de aanwezige ambtenaren en geïnteresseerde inwoners hebben ook samen 1 doel: gemeente Lingewaard DE plek te maken waar we willen wonen, waar we willen zijn. Dat doen we vanuit verschillende visies en ideeën. Hoe gaan we dat doen? Gaan we ieder aan de slag, zoals de jaguar en het hert? Of gaan we dat samen doen?

Gaan we de komende jaren werken als raad en inwoners of als raad samen met de inwoners? Gaan we dat doen als de coalitie die stevig aan elkaar vastklampt tegen de oppositie die idee na idee de la in ziet verdwijnen omdat het idee niet in het akkoord staat. Of…of gaan we dat misschien toch maar eens samen proberen te doen?

Voorzitter,

Het zal u niet verbazen, D66 wil graag actief samenwerken, actief meedoen met goede plannen en ideeën. 

De voorliggende begroting staat echter niet bol van de ideeën en plannen. 

De nieuwe voorstellen kunnen wat D66 betreft rekenen op steun. Maar ik zou toch een vraag willen stellen aan het college over de praktische invulling van deze voorstellen. In veel gevallen betreft het uitbreiding van de formatie. Vraag is of dat op korte termijn haalbaar is, immers het aantal werkplekken is toch wel wat beperkt door de omstandigheden rond het gemeentehuis.

Om dan gelijk daar op door te pakken wordt in het nieuwe beleid gesproken over de nieuwe vergaderplekken in Huissen. Een eigen vergaderplek voor deze raad is iets wat D66 al lang op het verlanglijstje heeft staan. In Bemmel gaat over een tijdje een aannemer aan de slag om het gemeentehuis weer een goede werkplek te maken. Laten we nu verstandig zijn en werk met werk maken, laten we gaan vergaderen in Bemmel. Laten we een multifunctionele ruimte creëren bij het gemeentehuis!

Voorzitter,

De grootste transitie van de komende jaren is de energietransitie. We staan voor een enorme opgave, die we alleen goed kunnen doorstaan als we samenwerken, innoveren en dus ook voldoende middelen tot onze beschikking hebben. Daarom wil D66 graag een handreiking doen naar dit college om de grote papieren ambities om te zetten naar uitvoerbare stappen op het vlak van duurzaamheid.

D66 is samen met PvDA en GroenLinks van mening dat het voorstel voor een transitiefonds een goede stap is. Toch denken we dat de uitdaging groter is dan dit voorstel behelst. Wij willen pleiten voor een verdubbeling van het transitiefonds en dienen hiervoor een amendement in. Tijdens de PA werd door verschillende partijen hard geroepen dat we eerst maar eens aan de slag moeten en moeten komen met concrete plannen. Je zou toch zeggen dat de urgentie bij iedereen wel duidelijk is: aan de slag!

Jongeren in onze gemeente willen ook aan de slag. Onlangs presenteerde een aantal jongeren zich hier, in deze zaal, als de jongerenraad van Lingewaard. Zij gaan ons, gevraagd en ongevraagd advies geven. D66 kan niet wachten op dit eerste advies, wij hebben er zin in om samen te werken met deze jongeren. Om deze enthousiaste groep wat te ondersteunen is er het amendement Jongerenraad. Op onze steun kan dat zeker rekenen.

De komende periode zal  Lingewaard toch vooral in het teken staan van bouwen, bouwen en bouwen. Dat is ook noodzakelijk. De nood op de woningmarkt is groot en stijgt nog dagelijks. Plannen om te bouwen, mits gericht op vraag uit de markt kunnen uiteraard rekenen op de steun van D66. Maar laten we daarbij dan ook niet uit het oog verliezen dat deze mensen ook van en naar hun huis willen komen. Daarvoor zijn wegen noodzakelijk maar laten we niet uit het oog verliezen dat ook de fiets- en voetpaden van groot belang zijn. Bovendien is veel plaatsen onderhoud ook gewenst. Goede OV verbindingen zijn een blijvend punt van aandacht voor onze fractie.

Onze scholen vragen de aandacht van de raad. Veel van de scholen hebben gebouwen die toe zijn aan groot onderhoud of nieuwbouw. Dat is noodzakelijk om het onderwijs te blijven bieden dat aansluit bij de eisen en wensen. Dat gaat geld kosten, heel veel geld. We kunnen dus niet zonder meer alle wensen laten uitkomen. Deze raad zal verstandige en toekomstbestendige beslissingen moeten nemen over hoe we ons geld zo goed mogelijk gaan inzetten. Focus daarbij is het bieden van faciliteiten die aansluiten op de gebruikers van die gebouwen en hun ambities om te komen tot het best mogelijke onderwijs.

Voorzitter,

Het is tijd om te gaan afronden. De voorliggende begroting is wat D66 betreft een degelijke begroting die vooral gebaseerd is op de reeds ingeslagen weg. Dat is niet perse erg maar op sommige dossiers zou best wat meer aandacht en inzet mogelijk zijn.

En daar willen we graag aan bijdragen, wij willen graag samenwerken!